Czas dorastania to wyjątkowo burzliwy okres w życiu człowieka. Z pełni zależnego od innych, beztroskiego dziecka przekształca się w dorosłego, decydującego o sobie człowieka. Około 16 roku życia nasilają się trudności psychologiczne wieku dorastania, zwane kryzysem młodzieńczym. Dzieje się tak ponieważ dotychczasowe zasady funkcjonowania dziecka przestają działać i młody człowiek musi na nowo wypracować swoją pozycję w otaczającym go świecie.

W tym trudnym momencie kluczową rolę odgrywają dorośli z najbliższego otoczenia: rodzice, nauczyciele, pedagodzy szkolni i doradcy zawodowi. Dzięki cierpliwości i otwartości wpływają oni na właściwe zrozumienie otaczającego świata i mechanizmów nim rządzących. Potrzebują mentorów który ukierunkują ich i pomogą podjąć lepsze życiowe decyzje.

W naszej pracy z młodzieżą słyszymy bardzo często stwierdzenie: ja nie wiem co wybrać, czym się kierować, do niczego się nie nadaję. Młodzi ludzie podejmują decyzję o kierunku studiów lub kariery nie ze względu na własne talenty i predyspozycje, ale aby spełnić oczekiwania rodziców lub pod wpływem przyjaciół. Aż 65% absolwentów przyznaje, że podjęło błędną decyzję. Zupełnie nie identyfikują się z tym co robią, mają poczucie straconego czasu.

Dlatego tak ważne jest aby młodzież miała okazję poznać kompetencje i ukryte talenty, które nie miały się okazji ujawnić, albo których młodzież nie docenia, a są zauważane przez otoczenie.

Współczesny świat jest dużo bardziej złożony niż kiedykolwiek. Dynamicznie się zmienia dając młodym ludziom możliwości jakie nigdy wcześniej nie były dostępne. Ale rodzi to również problem. Paradoks wyboru – czyli zbyt wiele opcji i możliwości może powodować poczucie zagubienia, niezdecydowanie, wreszcie frustrację z powodu niemożliwości podjęcia decyzji. Aktualny świat nauki i biznesu przeżywa nową rewolucję przemysłową – pojawiają się zawody, o których nikt nie słyszał jeszcze kilka lat temu. Kryteria rekrutacji są płynne, od kandydatów oczekuje się coraz to nowych umiejętności. Młodym ludziom trudno jest więc podjąć dobre decyzje, a nieprzemyślane, błędne decyzje rzutują na całe ich życie.

Złe decyzje mogą wpływać na:

W okresie dojrzewania psychika człowieka jest szczególnie delikatna: to sprawia, że wydarzenia, które dorosłym mogą wydawać się błahe, dla nastolatka okazują się źródłem dużego cierpienia i mogą mieć długofalowe konsekwencje.

Część młodych ludzi o bardziej ekstrawertycznej osobowości jest w stanie wypowiedzieć swoje lęki, poprosić o wsparcie i zwerbalizować swoje problemy i dzięki temu znaleźć ich rozwiązanie. Niestety młodzież coraz częściej zamyka się w sobie tracąc możliwość komunikacji poza sztucznie wykreowanym, idealnym światem wirtualnym. Zostają sami ze swoimi problemami. Bez mentora jakim jest nauczyciel nie maja szans na obiektywną samoocenę, a także na podjęcie dobrych decyzji na przyszłość.

Dając im możliwość poznania i zrozumienia swoich zachowań, silnych stron i talentów, a także możliwych naturalnych słabości oraz sposobów na ich neutralizowanie poczują siłę do podjęcia trudów dorosłości. Będą mieć również realny wpływ na swoje życie i zrozumie jego sensu. To z kolei znacząco zwiększy ich wytrwałość w dążeniu do celu i pokonywaniu trudności.

Gdy dzieci są jeszcze małe rodzic i nauczyciel jest najwyższym i niepodważalnym autorytetem. Jednak w czasie dorastania obserwujemy stopniowe zmniejszanie się ich roli. Separacja od rodziców dokonuje się równolegle ze wzrostem znaczenia grupy rówieśniczej, która staje się ważnym punktem odniesienia oraz miejscem do eksperymentowania z własną wolnością i odpowiedzialnością.

Tę zależność postanowili wykorzystać doradcy zawodowi w Sopocie tworząc program „Szkolni ambasadorzy i ambasadorki doradztwa zawodowego”. Bazując na wiedzy i swoim doświadczeniu wyselekcjonowali grupę licealistów, którzy brali udział w cyklu szkoleń i różnorodnych spotkań, a następnie stali się naturalnymi doradcami zawodowymi dla swoich kolegów.

Dzięki takiej inicjatywie możliwe jest zwiększenie skali działań wspierających młodych ludzi w ich życiowych decyzjach. Więcej młodych ludzi zastanowi się nad przyszłością i będzie bardziej świadomie podejmować decyzje. Taki cel przyświecał temu projektowi.

Punktem wyjścia całego projektu było wypełnienie testu online Belbin GetSet i indywidualna rozmowa z doradcą zawodowym, który interpretował raport. To pozwoliło ambasadorom odkryć ich mocne strony i talenty. To z kolei pozwoliło im ugruntować poczucie własnej wartości, lepiej zrozumieć siebie i swoje zachowanie, oraz odkryć i zrozumieć swoje unikatowe predyspozycje. Dzięki praktycznym ćwiczeniom, oraz rozmowom z trenerem mogli poznać w jakim obszarze będą się najlepiej realizować. Określili swoje przyszłe miejsce pracy lub rozpisali możliwe ścieżki kariery z większym przekonaniem, że to jest właśnie ich przeznaczenie.

„Szkolni ambasadorzy i ambasadorki doradztwa zawodowego” to program będący elementem systemu doradztwa zawodowego dla uczennic i uczniów sopockich szkół. Jest efektem współpracy Centrum Kształcenia Ustawicznego, Wydziału Oświaty Urzędu Miasta Sopotu oraz sopockich szkół ponadpodstawowych i Firmy Benefactor/Belbin Polska. Stanowi element szerszej strategii wdrażania Sopockiego Modelu Doradztwa Zawodowego, który powstał w ramach Projektu „Dobra szkoła = dobry zawód, atrakcyjna praca”.

– Tworząc Sopocki Model Doradztwa Zawodowego koncentrowaliśmy się na potrzebach jego głównych adresatów, czyli uczniów. Model daje możliwość zindywidualizowania ścieżki edukacyjno-zawodowej młodych ludzi, pozwala przygotować ich na zmieniające się potrzeby pracodawców – mówi Anna Dukowska Konsultantka powiatowa ds. doradztwa edukacyjnego w Sopocie – Teraz do współpracy zapraszamy uczniów, by oni sami powiedzieli, jakie branże, sektory biznesu są dla nich interesujące i w jaki sposób szkoła może wspierać ich w rozwoju i kreowaniu drogi zawodowej.

Instrukcje:

Utwórz sześcioosobowe zespoły.
Poproś uczniów o zbudowanie wieży z podanych materiałów.
Piankę marshmallow należy umieścić na szczycie wieży.
Wieża musi być w stanie stać samodzielnie, bez podtrzymywania.
Wygrywa zespół, który wzniesie najwyższą konstrukcję spełniającą powyższe wymagania.

Czas trwania ćwiczenia to 19 minut

Potrzebne materiały:

– 1 metr sznurka
– 1 metr taśmy klejącej
– 20 nitek spaghetti
– 1 pianka marshmallow na zespół

Warto rozważyć przydzielanie poszczególnych osób do zespołów w oparciu o ich preferencje dotyczące ról zespołowych (na podstawie raportów z testu online GetSet), aby pokazać im, że do sukcesu potrzebna jest równowaga.

Obserwuj grupę. Zapisz spostrzeżenia na temat osób, które wykazują określone zachowania związane z Rolami Zespołowymi, np. czy któryś z członków zespołu ma trudności z przyjmowaniem poleceń lub próbuje przejąć kontrolę?

Czy któryś z członków zespołu ma wiele pomysłów i czy jest to dostrzegane przez grupę?

Jak radziły sobie zespoły?

Poproś członka każdego zespołu, aby wstał i powiedział, co zrobili, jakie zachowania pomogły odnieść sukces, a które nie pomogły. Wykorzystaj spostrzeżenia poczynione przez Ciebie lub obserwatora do zadawania pytań.

Zapytaj na przykład:

– Czy uczestnicy zauważyli, że ktoś w zespole miał dużo pomysłów?
– Czy ktoś w zespole naciskał na wszystkich, aby wykonali zadanie w wyznaczonym czasie?
– Czy ujawnił się ktoś, kto zachęcał wszystkich do działania?
– Czy zespół miał trudności z komunikacją?

Po wprowadzeniu do Teorii Ról Zespołowych Belbina zapytaj grupę, jakie role i przez kogo były reprezentowane, jak ich zdaniem wypadli i czy uważają, że brakowało im jakiegoś zachowania w ramach Ról Zespołowych Belbina, a które byłoby korzystne.