Brak konfliktów, jednomyślność i lojalność nie zawsze oznaczają, że wszystko w zespole przebiega idealnie. Co więcej – może to być sygnał, że… grupa wcale nie jest zespołem. Zauważasz w tym niepokojące objawy? Na pierwszym etapie rozwoju zespołu – formingu to zupełnie naturalne! Ważne jest jednak, by nie zatrzymywać się w miejscu. I właśnie to chcemy Ci pokazać: co robić, by forming był tylko punktem wyjścia do dalszego rozwoju, a nie etapem, w którym zespół będzie tkwił przez niepokojąco długi czas.

Wyobraź sobie, że patrzysz na grupę osób, które będą ze sobą współpracowały po raz pierwszy. Ten etap rozwoju zespołu na pierwszy rzut oka może prezentować się idealnie. Możliwe, że masz przed sobą całkiem miły obrazek: nie ma sytuacji konfliktowych, uczestnicy projektu skupiają się na zadaniach organizacyjnych, starannie wykonują polecenia. Nikt nie kwestionuje słuszności pomysłów lidera, a jednomyślność i lojalność są priorytetami.

A teraz przyjrzyj się dokładnie. Czy zauważasz tam grupę indywidualistów skupionych na dążeniu do własnych celów? Czy dyskusje polegają głównie na bezrefleksyjnym przyjmowaniu propozycji lidera? Czy to, co widzisz, można w ogóle nazwać zespołem? A może to tylko grupa robocza, której członków niewiele ze sobą łączy?

Podczas formingu – na pierwszym etapie procesu rozwoju zespołu – to naturalne. Członkowie przyszłego zespołu dopiero się poznają, obserwują się uważnie, ale nieco z dystansu. A w takiej sytuacji trudno o konstruktywne, rozwijające zespół wymiany zdań czy dyskusje osób, które niekoniecznie się ze sobą zgadzają. Do tego trzeba przecież otwartości.

Ważne jednak, by w rozwoju zespołu nie zatrzymać się w tym miejscu. Bo aby grupa robocza zmieniła się w zespół, trzeba szczerej komunikacji, gotowości na przyjęcie odmiennego zdania innych, kwestionowanie racji szefa – właśnie na etapie formowania. I Ty, jako lider, możesz sprawić, by proces formingu był rozwojowy. Wiążą się z tym pewne wyzwania: przede wszystkim wskazanie pracownikom wspólnego, angażującego celu i wspieranie ich w otwartym przedstawianiu swoich poglądów i pomysłów.

Jak sobie z tym poradzić? Przede wszystkim pomoże Ci tu wiedza o tym, co dzieje się na etapie formingu, umiejętność zdefiniowania różnic pomiędzy grupą roboczą a zespołem. A także świadomość, że zapewnienie wysokiego poziomu kompetencji czy sprawności operacyjnej pojedynczych osób może nie wystarczyć. „Grupa geniuszy” to cenny zasób, ale efektywna realizacja projektów jest możliwa tylko z „genialnym zespołem”. Takim, w którym znajdą się pracownicy o zróżnicowanych kompetencjach, z poczuciem sprawczości i chęcią dążenia do wspólnego celu.

Jeśli jesteś ciekaw kolejnego, najbardziej burzliwego etapu budowania zespołu, przeczytaj tekst o stormingu.

Gdy stajesz przed wyzwaniem związanym z zarządzeniem zespołem – ale nie tym zgranym i sprawnie działającym, ale dopiero powstającym – możesz zadawać sobie pytania:

• Czy jako lider możesz przyspieszyć transformację grupy roboczej w zespół?
• Czy możesz w jakiś sposób moderować dyskusje i prace nad projektem, by zachęcać do otwartej komunikacji, wchodzenia w konstruktywne sytuacje konfliktowe, wysuwania własnych pomysłów?
• A może forming rządzi się swoimi prawami i jakiekolwiek próby ingerowania są nieskuteczne, ale i niewskazane?

Taka refleksja i uważne przyglądanie się rozwojowi zespołu są bardzo cenne. Aby znaleźć odpowiedzi na te pytania, możesz jednak potrzebować wsparcia profesjonalistów.